ارتقای فرهنگ شهروندی گامی به سوی شهر یادگیرنده

شهر یادگیرنده شهری است که از طریق سیاست‌ها و شیوه‌های مبتنی بر آموزش، پیشرفت و توسعه پایدار را در شهر‌ها تقویت و تضمین می‌کند و امکان آموزش مادام العمر و مستمر برای تمام ساکنان به طور برابر وجود دارد و ارکان مدیریتی این شهر، توانمندسازی فردی، مشارکت اجتماعی و غنای فرهنگی را از طریق ترویج یادگیری، به طور جدی سرلوحه امور خود قرار می‌دهند. در این مفهوم یادگیری برای همه ساکنان شهر به صورت مستمر و در همه مکان‌ها صورت می‌پذیرد.

مشهد از سال ۱۳۹۸ به شبکه شهر‌های یادگیرنده پیوسته است و شورای اسلامی دوره ششم شهر مشهد نیز بر همین اساس بر استفاده از همه ابزار‌ها برای یادگیری و آموزش شهروندان با گروه‌های مخاطبان مختلف و ابزار‌های متنوع تأکید داشته است. یکی از پرچالش‌ترین و پیچیده‌ترین حوزه‌های مواجهه شهروندان، ضوابط و مقررات و طرح‌های توسعه شهری است. 

شهروندان حق دارند تا از طرح‌هایی که برای محلات و محدوده‌های شهری تهیه می‌شوند، آگاه باشند و نظر بدهند. همچنین حق دارند شخصا بدون نیاز به افراد واسط بتوانند امور شهرسازی خود اعم از اطلاع داشتن از ضوابط ساخت و ساز، شرایط و فرایند دریافت پروانه و پایان کار و... را انجام دهند؛ بنابراین باید ساختار‌های متناسب برای آگاهی بخشی با کلیه ابزار‌ها و در تمامی بستر‌های مناسب فراهم باشد. 

در ادامه حتما بخوانید ضرورت توجه به نظرات شهروندان در اجرای پروژه‌های شهری

از اقدامات مناسبی که در این راستا انجام شده است، پرداختن به آموزش‌های شهروندی و آگاهی بخشی شهروندان و شفافیت عملکرد از طریق انعکاس دستاورد‌ها و اقدامات و نمایش طرح‌ها و اسناد توسعه شهری است. در معرض دید عموم قرار گرفتن و به اصلاح رویکرد اتاق شیشه‌ای در مدیریت شهری، بستر اولیه مناسبی برای توسعه مشارکت مدنی همگانی در امور مدیریت شهری است که مطلوب و مدنظر این شورا نیز هست. 

مطابق نردبان مشارکت، شهروندان ابتدا از طریق اطلاع داشتن و آگاهی، بعد از آن از طریق مشاوره و سپس از طریق جایگاه بخشی، وارد فرایند مشارکت مطلوب می‌شوند و آخرین مرحله آن امکان نظارت، تصمیم گیری و کنترل توسط خود شهروندان است که ما هنوز در گام‌های اولیه آن هستیم و باید با تقویت و تمرکز بر امر آموزش همگانی علاوه بر دستیابی به اهداف شهر یادگیرنده، پله‌های رسیدن به مشارکت مدنی حقیقی را نیز طی کنیم.